Bộ Y tế mới đây đã cập nhật bức tranh dịch tễ trong tháng 11, cho thấy sự phân hóa rõ rệt giữa các bệnh truyền nhiễm. Nhiều bệnh như sốt xuất huyết, tay chân miệng hay viêm màng não do não mô cầu tiếp tục ghi nhận số ca mắc ở mức cao, phản ánh nguy cơ bùng phát đáng lo ngại. Trong khi đó, một số bệnh khác lại không xuất hiện ca mới hoặc đang có xu hướng ổn định hơn.

Riêng sốt xuất huyết đã ghi nhận hơn 156.600 ca, còn tay chân miệng vượt 78.400 trường hợp, cho thấy áp lực lớn lên hệ thống y tế và nhu cầu tăng cường các biện pháp phòng bệnh trong cộng đồng.

1. Những dịch bệnh phổ biến nên lưu ý trong tháng 11

• Sốt xuất huyết: Ghi nhận 46.098 ca mắc sốt xuất huyết và 8 ca tử vong. Cộng dồn từ 14/12/2024 đến nay, toàn quốc có 156.601 trường hợp và 31 ca tử vong. So với cùng kỳ năm 2024 (114.906 ca, 26 tử vong), số ca bệnh tăng 36,3% và số ca tử vong tăng thêm 5 ca — con số cho thấy dịch còn nhiều điểm nóng và đặt áp lực lớn lên hệ thống y tế địa phương.

• Tay chân miệng: Tháng 11 ghi nhận 19.922 ca, trong đó có 1 trường hợp tử vong. Tính từ 14/12/2024 đến nay, tổng số ca lên đến 78.460, cao hơn 15,6% so với cùng kỳ năm 2024.

• Sốt rét: Trong tháng 11 chỉ phát hiện 11 ca. Số ca mắc cộng dồn từ cuối năm 2024 đến nay là 112, giảm mạnh 65,5% so với cùng giai đoạn năm trước.

• Viêm não virus: Cả nước ghi nhận 34 ca trong tháng. Tích lũy từ 14/12/2024 đến nay là 340 ca, giảm 36,1% số mắc và giảm 5 ca tử vong so với năm 2024.

• Viêm màng não do não mô cầu: Tháng 11 có 11 bệnh nhân, không có ca tử vong. Tổng cộng từ cuối năm 2024 đến nay ghi nhận 95 ca, tăng đáng kể so với cùng kỳ năm trước (21 ca).

• Bệnh dại: Trong tháng có 6 trường hợp tử vong. Tính chung từ 14/12/2024, cả nước có 68 ca tử vong, giảm 11 ca so với năm 2024.

• Covid-19: Tháng 11 vẫn ghi nhận 21 ca mắc mới, không có ca tử vong. Từ cuối 2024 đến nay đã ghi nhận 15.103 trường hợp mắc, trong đó TP.HCM có 3 ca tử vong ở người lớn có bệnh nền.

• Sốt phát ban nghi sởi: Tháng này có 1.393 ca nghi sởi. Trên phạm vi cả nước, cộng dồn có 116.014 trường hợp và 11 ca tử vong được xác định dương tính với sởi.

• Cúm mùa: Từ đầu năm 2025 đến nay ghi nhận 123.879 ca và 3 ca tử vong. Số ca bắt đầu tăng từ đầu tháng 9. So với năm 2024, số mắc giảm 57,6%, số tử vong giảm 6 ca.

• Cúm A(H5N1): Không xuất hiện ca nhiễm mới trong tháng; cộng dồn chỉ có 1 trường hợp từ 14/12/2024 đến nay.

2. Phương án phòng ngừa dịch bệnh

Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương đã ban hành văn bản gửi UBND các tỉnh, thành phố trên cả nước, yêu cầu đẩy mạnh các biện pháp phòng chống cúm mùa, bệnh do virus hợp bào hô hấp (RSV) và tay chân miệng.

Công văn này cũng được chuyển đến các Viện Vệ sinh dịch tễ, Viện Pasteur, các bệnh viện trực thuộc Bộ Y tế cùng Trung tâm Truyền thông – Giáo dục sức khỏe Trung ương để phối hợp triển khai.

Bộ Y tế nhận định thời điểm giao mùa Thu – Đông với sự thay đổi bất thường của nhiệt độ và độ ẩm đang tạo môi trường thuận lợi cho nhiều tác nhân gây bệnh đường hô hấp và tiêu hóa phát triển mạnh. Thêm vào đó, cuối năm là thời gian gia tăng di chuyển, tụ tập đông người, khiến nguy cơ bùng phát dịch bệnh càng cao.

Theo hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm, nhiều địa phương đã ghi nhận sự tăng lên rõ rệt của một số bệnh, đặc biệt là cúm mùa, RSV và tay chân miệng, trong đó có trường hợp phải nhập viện điều trị tại các bệnh viện tuyến chuyên sâu.

Bộ Y tế yêu cầu UBND các tỉnh, thành phố chỉ đạo Sở Y tế tăng cường giám sát dịch tễ, chủ động phát hiện sớm các ca bệnh và ổ dịch liên quan đến cúm mùa, RSV và tay chân miệng. Khi phát hiện trường hợp nghi ngờ, địa phương phải triển khai ngay biện pháp khoanh vùng, xử lý dứt điểm để tránh lan rộng trong cộng đồng, đồng thời phối hợp chặt chẽ với các Viện Vệ sinh dịch tễ và Viện Pasteur trong việc đánh giá nguy cơ và xây dựng phương án đáp ứng phù hợp.

Bộ Y tế cũng nhấn mạnh việc tổ chức thu dung, phân luồng và cấp cứu người bệnh cần được thực hiện nghiêm túc. Các cơ sở khám chữa bệnh phải theo dõi sát diễn tiến của từng trường hợp, kịp thời nhận diện dấu hiệu nặng để can thiệp, giảm thiểu tối đa nguy cơ tử vong — đặc biệt với các nhóm dễ tổn thương như phụ nữ mang thai, người cao tuổi, bệnh nhân mắc bệnh nền hoặc bệnh mạn tính và trẻ nhỏ.

Song song đó, các đơn vị y tế phải siết chặt quy trình kiểm soát nhiễm khuẩn và phòng ngừa lây nhiễm chéo, đảm bảo không xảy ra tình trạng phát tán dịch bệnh trong chính cơ sở khám chữa bệnh.

Nguồn: Tạp chí điện tử thương hiệu & công luận