1. Bệnh trào ngược dạ dày là gì?

Trào ngược dạ dày – thực quản (GERD – Gastroesophageal Reflux Disease) là tình trạng dịch vị từ dạ dày thường xuyên trào ngược lên thực quản, hầu họng hoặc đường hô hấp. Hiện tượng này không chỉ gây khó chịu mà còn có thể để lại tổn thương, thậm chí biến chứng nguy hiểm nếu kéo dài. Triệu chứng dễ nhận biết nhất là ợ nóng và ợ trớ sau ăn.

Đây là bệnh lý tiêu hóa phổ biến, gặp ở cả người lớn lẫn trẻ nhỏ, trong đó người trưởng thành chiếm tỷ lệ cao hơn. Theo thống kê từ MSD, có tới 10 – 20% người trưởng thành từng trải qua trào ngược dạ dày – thực quản ít nhất một lần.

Nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ việc cơ thắt thực quản dưới suy yếu, khiến axit dễ dàng “trào ngược” lên trên. Bên cạnh yếu tố cơ địa, nhiều loại thực phẩm và đồ uống hằng ngày cũng góp phần làm tình trạng trầm trọng hơn, đặc biệt là:

• Đồ ăn nhiều dầu mỡ, chocolate

• Cà phê, trà đặc

• Nước ngọt có gas

• Rượu, bia

Việc điều trị thường kết hợp thuốc theo chỉ định bác sĩ cùng chế độ ăn uống – sinh hoạt khoa học để giảm axit và phục hồi tổn thương ở thực quản. Với các ca nặng, không đáp ứng thuốc, bác sĩ có thể cân nhắc phẫu thuật để kiểm soát bệnh.

2. 7 triệu chứng phổ biến của trào ngược dạ dày?

7 dấu hiệu trào ngược dạ dày phổ biến nhất mà người bệnh sẽ gặp phải gồm có:

2.1. Ợ hơi, ợ chua, ợ nóng

Một trong những triệu chứng dễ nhận thấy nhất ở người bị trào ngược dạ dày là các cơn ợ liên tục – bao gồm ợ hơi, ợ chua và ợ nóng.

• Ợ hơi: Xuất hiện thường xuyên sau khi ăn, kèm cảm giác đầy bụng, khó tiêu. Người bệnh có thể cảm thấy khó chịu vì hơi trào ngược lên cổ họng nhiều lần trong ngày.
  
  

• Ợ chua: Thường gặp vào buổi sáng sớm hoặc sau bữa ăn, đi kèm vị chua, đắng trong miệng do axit dạ dày trào lên. Triệu chứng này không chỉ gây khó chịu mà còn ảnh hưởng đến hơi thở, khiến người bệnh mất tự tin khi giao tiếp.
  
  

• Ợ nóng: Là cảm giác bỏng rát từ vùng thượng vị lan dần lên ngực và cổ. Cơn ợ nóng thường xuất hiện rõ rệt khi ăn no, uống nhiều nước, cúi gập người hoặc thậm chí khi đang ngủ, khiến người bệnh phải thức giấc giữa đêm.

Các triệu chứng này thường không xuất hiện riêng lẻ mà đi kèm với nhau, trở thành “dấu hiệu nhận diện” đặc trưng của bệnh trào ngược dạ dày. Nếu tình trạng kéo dài, người bệnh nên đi khám sớm để tránh biến chứng và được điều trị kịp thời.

2.2. Nôn và buồn nôn

Ở người bị trào ngược dạ dày thực quản, buồn nôn hoặc nôn sau ăn là triệu chứng khá thường gặp. Tình trạng này xuất hiện rõ rệt khi ăn quá no, nằm ngay sau bữa ăn hoặc khi dịch vị trào ngược lên cao, gây cảm giác nghẹn vướng ở cổ họng.

Điểm đáng lưu ý là cảm giác buồn nôn do trào ngược thường bị nhầm lẫn với bội thực thông thường. Tuy nhiên, nếu tình trạng này lặp đi lặp lại và kéo dài, đó có thể là dấu hiệu bệnh lý tiêu hóa cần được thăm khám.

2.3. Khó nuốt

Một dấu hiệu cảnh báo bệnh trào ngược dạ dày ở mức độ nặng hơn chính là khó nuốt hoặc nuốt nghẹn. Khi axit từ dạ dày liên tục trào ngược lên, niêm mạc thực quản dễ bị kích ứng, sưng viêm và phù nề. Chính sự tổn thương này khiến người bệnh có cảm giác vướng, nghẹn ở cổ, thậm chí đau rát mỗi khi nuốt thức ăn hay uống nước.

Triệu chứng khó nuốt không chỉ gây bất tiện trong sinh hoạt hằng ngày mà còn là lời nhắc nhở bạn cần thăm khám sớm để tránh biến chứng nguy hiểm hơn ở thực quản.

2.4. Đau tức ngực, dễ nhầm bệnh tim

Một trong những triệu chứng khiến nhiều người lo lắng nhất khi bị trào ngược dạ dày là đau tức ngực. Cơn đau thường xuất hiện ở vùng thượng vị, có cảm giác thắt lại, kéo dài và đôi khi lan sang lưng hoặc xuống hai cánh tay. Chính vì vậy, nhiều người dễ nhầm lẫn với bệnh lý tim mạch.

Nguyên nhân chính là do axit dạ dày trào ngược lên thực quản, kích thích các đầu mút thần kinh tại niêm mạc, từ đó gây ra cảm giác đau rát và tức ngực. Nếu tình trạng này lặp lại thường xuyên, bạn cần đi kiểm tra sớm để loại trừ nguy cơ bệnh tim và có hướng điều trị phù hợp cho trào ngược dạ dày.

2.5. Ho, khàn tiếng hoặc đau họng kéo dài

Không chỉ ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa, trào ngược dạ dày còn gây tác động trực tiếp đến thanh quản. Khi axit thường xuyên trào ngược lên vùng họng, dây thanh quản dễ bị viêm, phù nề, dẫn đến tình trạng khàn giọng, khó nói. Nếu kéo dài, người bệnh có thể xuất hiện cơn ho dai dẳng mà không rõ nguyên nhân.

Điểm đặc biệt là những triệu chứng này dễ khiến nhiều người lầm tưởng mình mắc bệnh tai mũi họng thông thường. Thực tế, trào ngược dạ dày còn có thể làm gia tăng nguy cơ viêm họng, viêm xoang, viêm phế quản và thậm chí khiến bệnh hen suyễn tái phát mạnh hơn.

2.6. Đầy hơi, chướng bụng, khó tiêu

Một trong những triệu chứng quen thuộc của bệnh trào ngược dạ dày chính là cảm giác bụng căng tức, đầy hơi, khó tiêu sau bữa ăn. Nguyên nhân xuất phát từ việc acid trào ngược làm rối loạn quá trình co bóp và tiêu hóa thức ăn trong dạ dày.

Người bệnh thường cảm thấy bụng nặng nề, chướng lên, đi kèm với ợ hơi liên tục. Tình trạng này không chỉ gây khó chịu mà còn làm giảm cảm giác ngon miệng, ảnh hưởng đến sinh hoạt hằng ngày. Nếu hiện tượng đầy hơi, khó tiêu xuất hiện thường xuyên và kéo dài, đây có thể là lời cảnh báo sớm mà bạn không nên bỏ qua.

2.7. Tiết nước bọt nhiều hơn

Nếu bạn thường xuyên thấy miệng tiết nước bọt bất thường, hãy cẩn trọng vì đây cũng có thể là dấu hiệu của trào ngược dạ dày. Khi acid từ dạ dày trào ngược lên thực quản, cơ thể sẽ kích hoạt phản xạ tiết nhiều nước bọt để trung hòa lượng acid này.

Ban đầu, người bệnh có thể chỉ cảm thấy nước bọt nhiều hơn một chút, nhưng nếu tình trạng kéo dài sẽ gây khó chịu, ảnh hưởng đến sinh hoạt và chất lượng cuộc sống. Đây là một biểu hiện ít người chú ý, nhưng lại đóng vai trò quan trọng trong việc nhận biết sớm bệnh lý trào ngược.

3. Nguyên nhân của trào ngược dạ dày?

Có nhiều yếu tố khiến acid trong dạ dày dễ dàng trào ngược lên thực quản, trong đó phổ biến nhất là:

• Chế độ ăn uống & thói quen sinh hoạt: Thường xuyên ăn đồ nhiều dầu mỡ, cay nóng, uống rượu bia, cà phê hay nước ngọt có ga, cộng thêm việc hút thuốc lá, ăn no quá mức hoặc ăn ngay trước khi ngủ đều làm tăng nguy cơ trào ngược.
• Bệnh lý nền: Người bị tiểu đường thường có rối loạn vận động dạ dày – thực quản, dễ phát sinh trào ngược. Ngoài ra, các bệnh về dạ dày như viêm loét cũng là điều kiện thuận lợi để acid dịch vị đi ngược lên trên.
• Mang thai: Trong thai kỳ, tử cung phát triển tạo áp lực lên dạ dày, khiến phụ nữ mang thai thường gặp tình trạng ợ nóng và trào ngược nhiều hơn bình thường.
•  Tăng áp lực ổ bụng: Béo phì, thói quen nịt bụng quá chặt hoặc những cơn nôn kéo dài đều làm áp lực trong ổ bụng tăng cao, dẫn đến trào ngược.
• Tác dụng phụ của thuốc: Một số loại thuốc, đặc biệt là thuốc chống viêm, thuốc huyết áp… có thể làm giãn cơ thắt thực quản dưới, khiến acid dễ dàng thoát lên.

4. Chẩn đoán bệnh trào ngược dạ dày tại đa khoa Diamond?

Tại Y Khoa Diamond, bệnh nhân được thăm khám bằng phương pháp nội soi dạ dày hiện đại. Với ống nội soi siêu nhỏ tích hợp camera, bác sĩ có thể quan sát trực tiếp niêm mạc dạ dày và thực quản để phát hiện sớm các tổn thương.

Trong quá trình này, bác sĩ sẽ lấy mẫu sinh thiết từ vùng nghi ngờ tổn thương để thực hiện các xét nghiệm chuyên sâu như Clo Test hoặc nuôi cấy vi khuẩn HP. Nhờ vậy, không chỉ xác định chính xác vị trí viêm loét mà còn phát hiện kịp thời sự hiện diện của vi khuẩn HP – tác nhân hàng đầu gây bệnh dạ dày.

Kết quả nội soi và xét nghiệm cho phép bác sĩ đưa ra chẩn đoán sớm, chính xác, từ đó xây dựng phác đồ điều trị phù hợp cho từng bệnh nhân, giúp hạn chế biến chứng và nâng cao hiệu quả điều trị.