Sỏi amidan thường gây hôi miệng do sỏi amidan là nơi sinh sống của vi khuẩn kỵ khí, sản sinh ra các hợp chất sulfide gây mùi hôi…

1. Sỏi Amidan và nguyên nhân gây ra sỏi Amidan?

Vì amidan được cấu tạo từ mô bạch huyết, nên chúng có các khe và lỗ trên bề mặt. Các mảnh vụn thức ăn có thể tích tụ trên các bề mặt này trước khi bị nuốt hoặc rửa trôi bởi nước bọt.

Sỏi amidan hình thành khi vi khuẩn và các mảnh vụn khác bị mắc kẹt trong các khe nhỏ trên amidan.

Nguyên nhân gây ra sỏi Amidan?

• Mảng bám và thức ăn thừa: một trong những nguyên nhân phổ biến nhất là sự tích tụ của mảng bám, thức ăn thừa và các mảnh vụn trong các hốc của amidan. Khi chúng không được làm sạch kịp thời, vi khuẩn sẽ phát triển và dẫn đến hình thành sỏi amidan. 

• Vi khuẩn và nấm: vi khuẩn và nấm có thể phát triển mạnh mẽ trong khoang miệng, đặc biệt là trong các hốc amidan. Khi các vi khuẩn này kết hợp với mảnh vụn thức ăn và tế bào chết, chúng có thể tạo ra sỏi amidan.

• Viêm amidan mãn tính: những người bị viêm amidan mãn tính hoặc tái phát thường xuyên có nguy cơ cao hơn bị sỏi amidan. 

• Vệ sinh răng miệng kém: vệ sinh răng miệng không đúng cách hoặc không đều đặn cũng góp phần vào việc hình thành sỏi amidan. Đánh răng và dùng chỉ nha khoa không đầy đủ sẽ làm tăng tích tụ mảng bám và vi khuẩn trong miệng.

• Chế độ ăn uống: Một chế độ ăn uống không cân đối, thiếu chất xơ và nhiều đường có thể tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển mạnh, dẫn đến sự hình thành sỏi amidan. 

• Tuyến amidan quá lớn: Những người có tuyến amidan lớn hoặc nhiều hốc và khe hở trong amidan sẽ dễ bị mắc kẹt mảnh vụn thức ăn và vi khuẩn, tăng nguy cơ hình thành sỏi.

2. Triệu chứng của sỏi Amidan?

Khi bị sỏi Amidan, các triệu chứng bao gồm:

• Hôi miệng (sỏi amidan là nơi sinh sống của vi khuẩn kỵ khí, sản sinh ra các hợp chất sulfide gây mùi hôi)

• Cảm giác có vật gì đó mắc kẹt ở phía sau miệng hoặc cổ họng

• Ho khó chịu

• Vị đắng trong miệng

• Amidan sưng và viêm

• Đau tai, ù tai: Dù sỏi không có liên quan gì đến tai, nhưng do sự liên kết thần kinh nên gây ra phản xạ đau tai, ù tai. Nhất là trong các trường hợp sỏi to, nhiều mảng.

Sỏi amidan có thể trông giống như những đốm trắng hoặc vàng nhỏ ở phía sau cổ họng. Một viên sỏi lớn có thể nhìn thấy rõ. Một số viên sỏi đủ lớn để nhô ra khỏi amidan, trông như những viên đá nhỏ mắc kẹt trong miệng.

3. Cách điều trị và phòng ngừa sỏi Amidan?

3.1 Máy tăm nước áp lực thấp

Máy tăm nước áp lực thấp có thể giúp làm lỏng sỏi amidan. Để thực hiện phương pháp này, bạn có thể đứng trước gương có ánh sáng tốt và hướng máy tưới nước về phía sỏi amidan.

Tuy nhiên, mọi người nên cẩn thận khi gỡ sỏi amidan vì nó có thể rơi về phía sau cổ họng và gây ho. Không nên thử phương pháp này ở trẻ em vì có thể gây nguy cơ nghẹt thở.

Ngoài ra, bạn có thể sử dụng máy tăm nước để thường xuyên rửa amidan, giúp ngăn ngừa sự hình thành sỏi amidan.

3.2 Nước súc miệng không cồn

Việc súc miệng nhẹ nhàng bằng nước súc miệng không cồn có thể giúp làm lỏng sỏi amidan và giảm số lượng vi khuẩn trong miệng. Việc giảm vi khuẩn có thể giúp ngăn ngừa sự hình thành sỏi amidan.

3.3 Tăm bông

Đầu tiên làm ẩm tăm bông, đưa nó vào phía sau cổ họng và nhẹ nhàng quét sỏi. Ta cũng nên tránh chạm vào phần giữa của cổ họng, vì điều này có thể kích thích phản xạ nôn mửa.

Bởi vì nhiều mạch máu bao quanh amidan, việc chỉ thử vài lần quét nhẹ nhàng với que bông là rất quan trọng. Nếu có chảy máu xảy ra, ngưng ngay lập tức.

3.4 Súc miệng bằng nước muối ấm

Súc miệng bằng nước muối ấm có thể giúp làm mềm sỏi amidan và làm giảm đau, bớt khô cổ họng.

Một người có thể chuẩn bị nước muối bằng cách thêm 1 muỗng cà phê muối vào một cốc nước ấm, khuấy đều cho muối tan. Sau đó, ta có thể súc nước muối trong miệng và nhổ ra trong vài giây, lặp lại nếu cần.

3.5 Súc miệng bằng giấm táo

Súc miệng bằng nước giấm táo pha loãng có thể giúp làm rơi và phân hủy các chất trong sỏi amidan.

Để làm hỗn hợp này, ta có thể trộn 1 muỗng canh giấm táo với 1 cốc nước ấm. Súc miệng ba lần mỗi ngày có thể giúp làm lỏng sỏi.

Tuy nhiên, quan trọng là phải lưu ý rằng giấm táo có độ axit cao và có thể ăn mòn răng. 

3.6 Phẫu thuật căt Amidan

Đối với người bị sỏi amidan gặp phải tình trạng tái phát và khó chịu thường xuyên, bác sĩ có thể khuyến nghị phẫu thuật cắt bỏ amidan.

Mặc dù phẫu thuật này phổ biến ở trẻ em, cả trẻ em và người lớn đều có thể trải qua thời gian phục hồi đáng kể. Người lớn thường có thời gian phục hồi dài hơn so với trẻ em. Ngoài ra, có nguy cơ chảy máu hoặc đau sau phẫu thuật.

Do đó, bác sĩ thường chỉ khuyên nên thực hiện phẫu thuật amidan nếu người đó gặp các triệu chứng đáng kể, chẳng hạn như hôi miệng gây ra bởi sỏi amidan.

Mặc dù sỏi amidan thường chỉ gây khó chịu nhẹ và nhiều người không có triệu chứng, đôi khi chúng có thể dẫn đến nhiễm trùng và khó chịu. Nếu sỏi amidan kéo dài hoặc gây ra các triệu chứng đau đớn, người bệnh nên liên hệ với bác sĩ.