Thai chậm tăng trưởng trong tử cung là tình trạng mà thai nhi không đạt được kích thước và cân nặng theo tuổi thai, gây ảnh hưởng đến sức khỏe của cả mẹ và bé. Đây được xem là một dấu hiệu cảnh báo quan trọng trong thai kỳ và cần được phát hiện cũng như xử lý kịp thời để giảm thiểu nguy cơ biến chứng.

Thai chậm tăng trưởng trong tử cung là gì?

Thai chậm tăng trưởng trong tử cung là tình trạng mà thai nhi phát triển chậm hơn so với mức dự kiến cho từng giai đoạn của thai kỳ, dẫn đến việc cân nặng của bé nằm dưới mức chuẩn so với tuổi thai. Tình trạng này thường được phát hiện qua các lần siêu âm định kỳ khi bác sĩ nhận thấy thai nhi có kích thước nhỏ hơn so với tuổi thai.

Nguyên nhân thai chậm tăng trưởng trong tử cung

Nguyên nhân gây ra tình trạng thai chậm tăng trưởng trong tử cung rất đa dạng và có thể liên quan đến các yếu tố của mẹ, thai nhi hoặc nhau thai:

Yếu tố về mẹ

- Sức khỏe tổng quát: Mẹ có các bệnh lý mạn tính như cao huyết áp, bệnh thận, bệnh tim, hoặc tiểu đường đều có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi.

- Dinh dưỡng kém: Chế độ dinh dưỡng không đầy đủ hoặc không cân bằng khiến thai nhi thiếu dưỡng chất cần thiết.

- Thói quen xấu: Hút thuốc, uống rượu hoặc sử dụng chất kích thích có thể gây ra những tổn thương cho thai nhi, giảm cung cấp oxy và dưỡng chất từ mẹ sang thai.

- Các bệnh lý khác: Nhiễm trùng trong thai kỳ, chẳng hạn như: nhiễm virus Cytomegalovirus (CMV), Rubella, hoặc Toxoplasmosis, có thể dẫn đến thai chậm tăng trưởng.

Yếu tố về thai nhi

Rối loạn di truyền: Các bất thường về nhiễm sắc thể như hội chứng Down hoặc hội chứng Turner đều có thể gây ra IUGR.

Dị tật bẩm sinh: Các vấn đề về cấu trúc cơ thể của thai nhi có thể làm hạn chế khả năng phát triển bình thường.

Yếu tố về nhau thai

Nhau thai là nơi cung cấp dưỡng chất và oxy cho thai nhi. Nếu nhau thai bị tổn thương hoặc hoạt động không hiệu quả, thai nhi sẽ không nhận đủ dưỡng chất, làm tăng nguy cơ IUGR. Các tình trạng như suy nhau, bong nhau non hoặc nhau tiền đạo có thể gây ra vấn đề này.

Chẩn đoán thai chậm tăng trưởng trong tử cung

Thai chậm tăng trưởng thường được phát hiện thông qua các biện pháp chẩn đoán sau:

- Siêu âm: Siêu âm là phương pháp quan trọng nhất trong chẩn đoán triệu chứng thai chậm tăng trưởng. Qua siêu âm, bác sĩ đo kích thước của thai nhi, so sánh với tiêu chuẩn tăng trưởng theo tuổi thai. Ngoài ra, siêu âm Doppler được sử dụng để đo lưu lượng máu qua dây rốn và nhau thai, giúp đánh giá khả năng cung cấp dưỡng chất cho thai.

- Đo lưu lượng máu: Đo lưu lượng máu qua động mạch tử cung hoặc động mạch rốn giúp bác sĩ xác định xem thai nhi có nhận đủ oxy và dưỡng chất hay không.

- Kiểm tra chỉ số nước ối: Mức nước ối ít hoặc nhiều bất thường cũng có thể liên quan đến IUGR, do đó bác sĩ thường kiểm tra chỉ số này để đưa ra kết luận toàn diện.

Biện pháp xử lý và theo dõi

Quá trình xử lý và theo dõi thai chậm tăng trưởng trong tử cung bao gồm:

Chăm sóc Y tế chặt chẽ

Thai phụ có thai chậm tăng trưởng cần thực hiện các lần siêu âm và kiểm tra sức khỏe định kỳ để đánh giá sự phát triển của thai nhi, điều chỉnh kế hoạch chăm sóc phù hợp.

Điều chỉnh lối sống

- Dinh dưỡng: Đảm bảo cung cấp đủ các dưỡng chất cần thiết thông qua chế độ ăn uống cân bằng.

- Ngừng hút thuốc và uống rượu: Đây là những yếu tố có thể tác động tiêu cực đến thai nhi và cần được hạn chế tối đa.

- Quản lý bệnh lý: Nếu mẹ có các bệnh lý mạn tính như cao huyết áp hoặc tiểu đường, cần kiểm soát tốt các bệnh này để không gây ảnh hưởng đến thai nhi.

Cân nhắc sinh sớm

Trong những trường hợp thai chậm tăng trưởng nghiêm trọng, nếu thai nhi không phát triển đủ hoặc có dấu hiệu nguy hiểm, bác sĩ có thể khuyến nghị sinh mổ hoặc sinh sớm để bảo đảm an toàn cho thai. Trước khi quyết định, bác sĩ sẽ đánh giá kỹ lưỡng các yếu tố nguy cơ và tình trạng sức khỏe của mẹ và thai nhi.

Các biến chứng của thai chậm tăng trưởng trong tử cung

Thai chậm tăng trưởng có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như:

- Sinh non: Thai chậm tăng trưởng dễ dẫn đến tình trạng sinh non, ảnh hưởng đến khả năng sống còn và sức khỏe lâu dài của trẻ.

- Thiểu năng hô hấp: Trẻ sinh ra từ những trường hợp IUGR có thể có hệ hô hấp yếu, khó thở.

- Hạ đường huyết và nhiệt độ thấp: Do thiếu dưỡng chất và trọng lượng thấp, trẻ dễ bị hạ đường huyết và hạ nhiệt độ sau khi sinh.

- Nguy cơ về nhận thức và phát triển chậm: Một số trẻ bị IUGR có nguy cơ gặp khó khăn về phát triển thể chất và nhận thức sau này.

Thai chậm tăng trưởng trong tử cung là một tình trạng quan trọng cần được phát hiện sớm và theo dõi kỹ lưỡng. Việc chăm sóc sức khỏe tổng thể của mẹ, kiểm soát các yếu tố rủi ro, và tuân thủ lịch khám thai định kỳ đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu các biến chứng cho cả mẹ và thai nhi. Với các biện pháp can thiệp kịp thời và chính xác, nhiều trường hợp thai chậm tăng trưởng vẫn có thể được quản lý tốt và cho kết quả tích cực.

Để đặt lịch khám, Quý khách hàng vui lòng gọi đến tổng đài (𝟬𝟮𝟴) 𝟯𝟵𝟯𝟬 𝟳𝟱 𝟳𝟱 hoặc đặt lịch trực tiếp website https://ykhoadiamond.com/ trên toàn Hệ Thống Y Khoa Diamond để được hỗ trợ.

Nguồn: Y Khoa Diamond tổng hợp và cố vấn chuyên môn từ đội ngũ Bác sĩ.