Bệnh ghẻ nước là một trong những bệnh lý da liễu phổ biến, đặc biệt trong môi trường ẩm ướt và đông đúc. Dù không đe dọa tính mạng, nhưng bệnh lại gây ra nhiều khó chịu với các triệu chứng ngứa ngáy, nổi mẩn đỏ, và nguy cơ lây lan nhanh chóng. Trong bài viết này, Y khoa Diamond sẽ cung cấp chi tiết về bệnh ghẻ nước, từ nguyên nhân, triệu chứng cho đến các biện pháp điều trị và phòng ngừa hiệu quả.

1. Bệnh ghẻ nước là gì? 

Bệnh ghẻ nước là một loại nhiễm trùng da do ký sinh trùng Sarcoptes scabiei gây ra. Loại ký sinh này chui vào lớp da ngoài cùng và đào hang, tạo nên các vết sần đỏ và ngứa dữ dội. Bệnh lây lan chủ yếu qua tiếp xúc trực tiếp với da của người bị nhiễm, đặc biệt là trong môi trường ẩm ướt hoặc đông đúc.

2. Nguyên nhân bị ghẻ nước? 

Ký sinh trùng Sarcoptes scabiei hominis, thường được gọi là cái ghẻ, là thủ phạm chính gây ra bệnh ghẻ nước. Những sinh vật nhỏ bé này ẩn mình dưới da, nơi chúng sinh sản và phát triển. Mỗi ngày, cái ghẻ có thể đẻ từ 1 đến 5 trứng, và sau 3 đến 7 ngày, trứng sẽ nở thành ấu trùng. Qua nhiều lần lột xác, những ấu trùng này trở thành cái ghẻ trưởng thành, tiếp tục chu kỳ gây bệnh.

Cái ghẻ có thể tấn công và lây lan qua nhiều con đường:

• Lây truyền từ người sang người: Bệnh ghẻ nước thường lây qua việc sử dụng chung đồ dùng cá nhân, tiếp xúc trực tiếp với da người bệnh, hoặc thậm chí qua các hoạt động sinh hoạt hàng ngày. Ngoài ra, khi người bệnh gãi ngứa, các trứng và ký sinh trùng có thể rơi ra và lây lan qua không khí, bám vào da của người khác.

• Môi trường sống: Sống trong môi trường không sạch sẽ, ẩm ướt, hoặc có nhiều nấm mốc sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho cái ghẻ phát triển và lây lan.

3. Triệu chứng bị ghẻ nước?

Triệu chứng phổ biến của ghẻ nước bao gồm:

• Ngứa dữ dội: Đặc biệt là vào ban đêm, khi ký sinh trùng hoạt động mạnh.

• Nổi mẩn đỏ: Xuất hiện các mụn nước nhỏ hoặc vết sần đỏ, thường tập trung ở kẽ tay, cổ tay, khuỷu tay, và vùng da kín như bẹn, mông.

• Vết sẹo: Sau một thời gian, nếu không được điều trị, các vết mụn nước có thể vỡ ra, gây nhiễm trùng thứ phát và để lại sẹo.

4. Ghẻ nước khác gì bệnh vảy nến?

Ghẻ nước và vảy nến là hai bệnh lý da liễu có triệu chứng khá khác biệt. Trong khi ghẻ nước là do ký sinh trùng gây ra và gây ngứa dữ dội, thì vảy nến là một bệnh tự miễn dịch, dẫn đến việc da tạo ra các mảng đỏ dày và bong tróc mà không gây ngứa nhiều. Vảy nến cũng có xu hướng xuất hiện ở những vùng da lớn hơn như da đầu, khuỷu tay và đầu gối, trong khi ghẻ nước thường tập trung ở các kẽ nhỏ và khu vực ẩm ướt trên cơ thể.

5. Cách điều trị ghẻ nước dứt điểm?

5.1 Cách chữa ghẻ nước tại nhà 

Để ngăn chặn sự lây lan của bệnh ghẻ nước và giảm bớt các triệu chứng khó chịu, bạn có thể thử một số phương pháp điều trị tại nhà an toàn và tự nhiên. Những phương pháp này không chỉ giúp làm dịu ngứa ngáy mà còn hỗ trợ làm sạch vùng da bị tổn thương.

• Rửa da bằng nước muối: Nước muối không chỉ là một chất khử trùng tự nhiên mà còn giúp giảm viêm và ngăn ngừa nhiễm trùng. Bạn có thể sử dụng nước muối sinh lý hoặc tự pha loãng nước muối để rửa vùng da bị ghẻ nước hai lần mỗi ngày. Điều này sẽ giúp giảm ngứa và giữ vùng da bị tổn thương sạch sẽ.

• Kết hợp muối với lá bạch đàn: Lá bạch đàn chứa tinh dầu có khả năng kháng khuẩn mạnh, ngăn chặn sự phát triển của ký sinh trùng ghẻ. Hãy lấy một ít lá bạch đàn tươi, rửa sạch rồi giã nát cùng muối tinh. Sau đó, đắp hỗn hợp này lên vùng da bị ghẻ trong khoảng 10 phút, rồi rửa sạch lại bằng nước ấm.

• Sử dụng lá trầu không với muối: Lá trầu không được biết đến với khả năng sát khuẩn, chống viêm và giảm ngứa. Để tăng hiệu quả, hãy giã nát lá trầu không với một ít muối tinh và đắp lên vùng da bị ghẻ từ 5 đến 10 phút. Sau đó, rửa sạch bằng nước ấm.

Dù các phương pháp điều trị tại nhà có thể giúp giảm triệu chứng và ngăn chặn sự lây lan, chúng không thể chữa trị dứt điểm bệnh ghẻ nước. Vì vậy, để loại bỏ hoàn toàn ký sinh trùng, người bệnh cần kết hợp với các loại thuốc đặc trị theo chỉ dẫn của bác sĩ.

5.2 Cách chữa ghẻ nước bằng thuốc

Điều trị bệnh ghẻ nước bằng thuốc là phương pháp nhanh chóng và hiệu quả nhất hiện nay, giúp loại bỏ ký sinh trùng và giảm các triệu chứng khó chịu.

Bác sĩ có thể kê đơn một số loại thuốc bôi đặc trị ghẻ nước, như dung dịch Diethylphtalate (DEP), Permethrin 5% (Elimite), Gamma benzene hydrochoride 1% (Lindana) hoặc Benzoate de benzyl 25% (Ascabiol). 

Khi sử dụng các loại thuốc này, người bệnh cần chú ý chỉ bôi thuốc lên vùng da bị tổn thương, tránh bôi lên niêm mạc hoặc để thuốc dính vào mắt. Tần suất bôi thuốc có thể từ 1 đến 3 lần mỗi ngày tùy theo hướng dẫn của bác sĩ và phải duy trì liên tục cho đến khi bệnh hoàn toàn được loại bỏ.

Ngoài thuốc bôi tại chỗ, bác sĩ có thể chỉ định thêm thuốc uống hỗ trợ, như vitamin B, vitamin C, hay thuốc kháng histamin, tùy thuộc vào mức độ và tình trạng bệnh của từng người.

6. Cách phòng ngừa ghẻ nước? 

Phòng ngừa ghẻ nước đòi hỏi người bệnh và những người xung quanh phải tuân thủ các biện pháp vệ sinh như:

• Giữ vệ sinh cá nhân tốt: Thường xuyên tắm rửa, thay quần áo sạch sẽ, và không dùng chung đồ dùng cá nhân với người khác.

• Tránh tiếp xúc với người nhiễm bệnh: Nếu biết ai đó đang mắc ghẻ nước, nên tránh tiếp xúc gần và không dùng chung đồ vật với họ.

• Sử dụng thuốc dự phòng: Trong môi trường có nguy cơ cao, có thể sử dụng thuốc bôi dự phòng theo hướng dẫn của bác sĩ.

Bệnh ghẻ nước, nếu không được điều trị kịp thời, có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng. Do đó, việc nắm rõ nguyên nhân, triệu chứng và các biện pháp điều trị là điều cần thiết để bảo vệ sức khỏe bản thân và cộng đồng.